कुमारमंगळम बिर्ला यांना लता मंगेशकर सन्मान
*श्रद्धा कपूर, सुनील शेट्टी, सचिन पिळगावकर, शरद पोंक्षे, सोनाली कुलकर्णी, रीवा राठोड, आरंभ ग्रुप यांना मास्टर दीनानाथ मंगेशकर सन्मानाने गौरव*
महान गायक मास्टर दीनानाथ मंगेशकर यांचा ८३ वा स्मृतिदिन २४ एप्रिलच्या संध्याकाळी विलेपार्ले (पूर्व), मुंबई येथील दीनानाथ मंगेशकर नाट्यगृहात सौंदर्य, कृतज्ञता आणि भव्यतेने साजरा करण्यात आला. मास्टर दीनानाथ मंगेशकर स्मृती प्रतिष्ठान — मंगेशकर कुटुंबाने गेल्या ३५ वर्षांपासून जपलेली एक सार्वजनिक धर्मादाय संस्था — यांच्या वतीने आयोजित करण्यात आलेला हा वार्षिक कार्यक्रम परंपरेचा आणि उत्कृष्टतेचा उत्सव ठरला.
या वर्षीच्या सोहळ्यातील सर्वोच्च सन्मान लता दीनानाथ मंगेशकर पुरस्कार पद्मविभूषण श्री कुमारमंगळम बिर्ला यांना — आदित्य बिर्ला ग्रुपचे अध्यक्ष — त्यांच्या दूरदृष्टीपूर्ण नेतृत्वासाठी आणि भारताच्या प्रगतीतील मोलाच्या योगदानासाठी प्रदान करण्यात आला. भारतरत्न लता मंगेशकर यांच्या स्मरणार्थ २०२२ मध्ये स्थापन करण्यात आलेला हा प्रतिष्ठित पुरस्कार यापूर्वी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी, आशा भोसले आणि अमिताभ बच्चन यांना देण्यात आला आहे. यंदाही ही परंपरा पं. हृदयनाथ मंगेशकर यांच्या अध्यक्षतेखाली आणि मोहन भागवत यांच्या हस्ते पुढे चालू राहिली.
या वर्षीचे मास्टर दीनानाथ मंगेशकर पुरस्कार विविध क्षेत्रातील असामान्य व्यक्तिमत्त्वांना देण्यात आले. सुनील शेट्टी आणि श्रद्धा कपूर यांना भारतीय चित्रपटसृष्टीतील प्रभावी योगदानासाठी गौरवण्यात आले — त्यांनी व्यवसायिक यशाबरोबरच हृदयस्पर्शी कथाकथन सादर केले. सोनाली कुलकर्णी यांना नाटक आणि चित्रपट यांच्यातील सेतूसारख्या त्यांच्या समृद्ध आणि भावनिक कामासाठी सन्मानित करण्यात आले. भारतीय संगीत क्षेत्रात निरंतरपणे उगम पावणाऱ्या रीवा राठोड यांना त्यांच्या मधुर सादरीकरणासाठी आणि आश्वासक भविष्यासाठी गौरवण्यात आले.
या संध्याकाळी चित्रपट सृष्टीतील दिग्गज सचिन पिळगावकर यांच्यावरही प्रकाश टाकण्यात आला — अभिनेता, दिग्दर्शक आणि अनेक पिढ्यांचे प्रेरणास्थान म्हणून त्यांची कारकीर्द आजही प्रभाव टाकत आहे. रंगभूमी व चित्रपट क्षेत्रातील ज्येष्ठ कलाकार शरद पोंक्षे यांना त्यांच्या प्रभावी अभिनयासाठी आणि ताकदीच्या भूमिकांसाठी गौरवण्यात आले. भारतीय शास्त्रीय संगीत क्षेत्रात दोन महान स्त्रियांना मान दिला गेला — ज्येष्ठ व्हायोलिनवादक पद्मभूषण डॉ. एन. राजम, ज्यांच्या सूरांनी भारताचे आत्मा जगभर पोहोचवला; आणि श्रीमती एन. राजम, ज्यांनी शास्त्रीय संगीताच्या शुद्धतेच्या जतनासाठी आयुष्य वाहिले.
साहित्य क्षेत्रात वाग्विलासिनी पुरस्कार श्रीपालजी साबनीस यांना त्यांच्या प्रभावी आणि दीर्घकालीन साहित्यिक योगदानासाठी देण्यात आला. समाजसेवेच्या क्षेत्रात ऑटिझम आणि संथ विद्यार्थी मुलांसाठी कार्य करणाऱ्या आरंभ सोसायटी ला त्यांच्या सहानुभूतीपूर्वक आणि धाडसी कार्यासाठी गौरवण्यात आले. आणि या गौरवमालिकेची सांगता “असेन मी नसें मी” या स्क्रिप्टिस क्रिएशन आणि रंगाई प्रॉडक्शन प्रस्तुत नाटकास वर्षातील सर्वोत्तम नाटक म्हणून सन्मानित करण्यात आली — प्रभावी कथानक, भावनिक खोली आणि नाट्य सादरीकरणासाठी.
कार्यक्रमाच्या पूर्वसंध्येला पं. हृदयनाथ मंगेशकर म्हणाले, “प्रत्येक वर्षी आपण अशा व्यक्तींना सन्मानित करतो, जे मास्टर दीनानाथजींनी ज्या समर्पण, उत्कृष्टता आणि सेवाभावाचे जीवन जगले, त्याचे प्रतिरूप असतात. हा कार्यक्रम फक्त भूतकाळाचा गौरव नसून वर्तमान आणि भविष्यकाळाला दिलेला दीपस्तंभ आहे.”
कार्यक्रमाचा समारोप एका आत्मस्पर्शी संगीतमय श्रद्धांजलीने झाला — “सारा काही अभिजात”, ज्याचे संकल्पनाकार आणि सादरकर्ते पं. हृदयनाथ मंगेशकर होते. विभावरी आपटे-जोशी, मधुरा दातार आणि इतर कलाकारांच्या भावस्पर्शी गायनासह, विद्वान विद्यावाचस्पती शंकरराव अभ्यंकर यांच्या साहित्यिक चिंतनाने समृद्ध झालेल्या या कार्यक्रमाने रसिक प्रेक्षकांना स्मृती, सूर आणि अर्थ यांमध्ये चिंब भिजवले.
मास्टर दीनानाथ मंगेशकर स्मृती प्रतिष्ठान आणि हृदयेश आर्ट्स यांच्या संयुक्त विद्यमाने झालेला हा कार्यक्रम म्हणजे शाश्वत मूल्यांचा साक्षीदार — एक संध्याकाळ जिथे कला आणि गौरव एकत्र आले आणि श्रद्धांजली एका सुरेल स्वरूपात प्रकट झाली.
