‘स्ट्रोक्स ऑफ हार्मनी’ पुस्तकातून अनुभवता येणार संगीत, कला आणि साहित्य यांचा संगम
– उषा मंगेशकर यांच्या चित्रांचे संकलन असलेल्या पुस्तकाचे प्रकाशन
लतिका क्रिएशन्सतर्फे प्रसिद्ध गायिका उषा मंगेशकर आणि ख्यातनाम मंगेशकर कुटुंबियांनी रेखाटलेल्या चित्रांचे संकलन असलेल्या ‘स्ट्रोक्स ऑफ हार्मनी’ या पुस्तकाचे प्रकाशन आंतरराष्ट्रीय ख्यातीचे चित्रकार वासुदेव कामत यांच्या शुभहस्ते झाले.
दिवंगत पार्श्वगायिका भारतरत्न लता मंगेशकर यांच्या मुंबई येथील ‘प्रभुकुंज’ या निवासस्थानी हा कार्यक्रम पार पडला. यावेळी लेखक रिदम वाघोलीकर, रचना शहा, डॉ. निशित शहा, योगेश खडीकर, आदिनाथ मंगेशकर, सुधीर आणि अनुराधा वाघोलीकर, प्रशांत आणि सविता दंडवते, आशय वाघोलीकर, डॉ. किरण गुप्ता उपस्थित होते.
या पुस्तकाची निर्मिती २७ वर्षीय अनुजा रिदम वाघोलीकर यांनी केली आहे आणि नूतन आसगवकर यांनी सुंदर डिझाइन केले आहे. पुस्तकाची प्रस्तावना रचना शाह यांनी उषा मंगेशकर यांच्यासाठी लिहिली आहे. या पुस्तक प्रकाशन सोहळ्याला मंगेशकर कुटुंबातील तीनही पिढ्या उपस्थित होत्या.
उषा मंगेशकर, पं. हृदयनाथ मंगेशकर, अनुजा भोसले, सांजली खडीकर, झनई भोसले, रंजय भोसले आणि लता दीदींचे दोन मास्टरस्ट्रोक असलेले हे पुस्तक नक्कीच संग्रह करण्यायोग्य आहे. या कॉफी टेबल बुकमध्ये एकूण 129 पेंटिंग्ज आहेत. उषा मंगेशकर यांनी विविध पेंटिंग तंत्रांचा वापर करून मोठ्या प्रमाणात रंगविलेला. मंगेशकर कुटुंबाने पाण्याच्या रंगांवर आधारित सुमारे 35 पेंटिंग्ज, कॅनव्हासवर तेल असलेली 16, पेन्सिल स्केचेस 28, ऑइल पेस्टल्ससह 7, 13 रेकॉर्ड कव्हर, 21 लँडस्केप्स आणि 9 पेंटिंग्ज आहेत.
याबाबत लेखक रिदम वाघोलीकर म्हणाले,” कला आणि संगीत या दोन घटकांमध्ये भावनांना प्रभावित करण्याची ताकद आहे. उषा मंगेशकर यांच्या पुस्तकाच्या माध्यमातून खऱ्या अर्थाने संगीत, कला आणि साहित्य यांचा संगम आपल्याला पाहायला मिळणार आहे. उषा मंगेशकर यांच्या चित्रांमध्ये एकाच वेळी स्वतःला शोधण्याची आणि हरवण्याची ताकद आहे.”
यावेळी बोलताना उषा मंगेशकर म्हणाल्या, ‘‘या पुस्तकाच्या माध्यमातून मी चित्रकार या रूपाने सर्वांना भेटत आहे. चित्रकला ही माझ्या हृदयाच्या अत्यंत जवळ असलेली एक बाजू आहे. कोणत्याही कलाप्रकारात प्राविण्य मिळवण्यासाठी त्या कलेचा सखोल अभ्यास आणि त्या कलेचे प्राविण्य आवश्यक असते. या पुस्तकात तुम्हाला दिसणारी चित्रे ही या कलाप्रकाराबद्दलच्या माझ्या समजाचा शिखर बिंदू आहे. ही चित्रे म्हणजे परिपूर्ण कला नाही कारण, कोणत्याही कलेला कधीही पूर्णविराम लावता येत नाही.”
पुस्तकाच्या निर्मात्या आणि प्रस्तुतकर्ता अनुजा वाघोलीकर म्हणाल्या, ” उषा ताईंच्या पेंटिंगमधील प्रत्येक स्ट्रोक कलाकुसर, अभिजातता, समर्पण, परिपूर्णता दर्शवते. ही चित्रे तुमच्याशी एक अनोखा संवाद साधतात जे कदाचित तुमच्या मनात कायमचे स्थान निर्माण करेल. यातील प्रत्येक चित्र स्वतःमध्येच एक अद्वितीय रचना आहे.
प्रामाणिकपणे सांगायचे तर, या चित्रांच्या खजिन्यातून सर्वोत्कृष्ट असलेल्या चित्राकडे लक्ष वेधणे हे एक कठीण काम आहे, कारण प्रत्येकाची स्वतःची पद्धत वेगळी आहे. ‘खूप वेगळी,परंतु असामान्यपणे समान आहे’ अशी ही चित्रे आहेत. ‘हे पुस्तक आम्ही आमच्या माँ सरस्वती आणि ,कोट्यावधी मनांवर राज्य करणाऱ्या भारतरत्न लता मंगेशकर यांना समर्पित करत आहे.”
लतिका क्रिएशन्सचे मयुरेश पै म्हणाले, “खरं तर हे पुस्तक म्हणजे उषा ताईंची चित्रे जगासमोर आणण्याच्या लता दीदींच्या इच्छेचं साकार रूप आहे. उषा ताई नेहमीच त्यांच्या चित्रांना जगासमोर आणण्यात संकोच करत असत. आज हे पुस्तक प्रकाशित होत असताना,पुस्तकाच्या निर्मितीचा प्रवास अजूनही जशाचा तसा डोळ्यासमोर उभा राहिला आहे.”